بررسی تاثیر نوسانات قیمت نفت بر ارزش افزوده بخش های مختلف اقتصادی در ایران

نوسانات دریافتی‌های نفت یکی از موارد توضیح نفرین منابع است. از طرفی بیماری هلندی و تقویت بخش‌های غیر قابل مبادله (مثل خدمات) در مقابل بخش‌های قابل مبادله (مثل صنعت و کشاورزی) توضیح دیگری از پدیده نفرین منابع است. در این مقاله به منظور بررسی همزمان تأثیر نوسانات قیمت نفت و بیماری هلندی در اقتصاد ایران، اثر نوسانات قیمت نفت بر سه بخش صنعت و معدن، کشاورزی و خدمات طی سال‌های 1390-1352 بررسی می‌شود. ابتدا با استفاده از یک مدل GARCH نوسانات قیمت نفت محاسبه و سپس در چارچوب یک مدل ARDL اثرات کوتاه‌مدت و بلند‌مدت نوسانات قیمت نفت بر ارزش افزوده بخش‌های مختلف اقتصادی برآورد شده و سپس سرعت همگرایی کوتاه‌مدت به بلند‌مدت در چارچوب مدل ECM محاسبه شده است. نتایج نشان می‌دهد نوسانات قیمت نفت در کوتاه‌مدت بر بخش کشاورزی و صنعت اثر منفی و بر بخش خدمات اثر مثبت دارد. البته اثر نوسانات قیمت نفت بر بخش خدمات نیز در کوتاه­مدت با یک دوره تأخیر منفی بوده است. طبقه‌بندی JEL :C22, Q31, Q32